DONDERDAG
Om nog wat te zien van wat Ghana verder te bieden heeft hebben we een uitstapje gepland naar Kakum National Park om daar de Canopy Walk te doen. Een niet al te lange wandeling over hangbruggen die
bovenin de bomen hangen. De chauffeur van vandaag rijdt in een wagen die verschrikkelijk naar benzine stinkt. Het zijn hier vrijwel allemaal Europese afdankertjes die als taxi fungeren.
Het regenwoud doet zijn naam eer aan. Tijdens de wandeling miezert het, maar op de weg terug na de laatste hangbrug moeten we toch de poncho's tevoorschijn halen om niet doorweekt te
raken.
Tijdens de rit terug een stop gemaakt bij Hans Cottage. Daar lopen tamme krokodillen die je kunt aanraken en worden gevoerd. Vergane glorie. Van de menukaart is weinig te krijgen en voor een paar
schamele stukjes kip die ze voeren vragen ze veel te veel geld.
De zon liet zich inmiddels weer zien, zo ongeveer tot we bij het resort aankwamen. Een half uurtje later begon het te spetteren en hebben we het strand weer verlaten.
VRIJDAG
Bye bye Ghana. We hadden gehoopt op een ochtendje strand, maar het is regenseizoen. Dus is het erg wisselvallig (soms regent het hard, soms miezert het) en pakken we op ons gemak in. De taxi komt
om 1 uur, we hebben wel gevraagd om een andere dan de dag ervoor.
Na een dollemansrit van 4,5 uur veilig aangekomen op het vliegveld. Prima op tijd dus, net als onze vlucht
ZATERDAG
Het zit erop. Wat vliegt de tijd. Met minder bagage in de koffers, maar een schat aan ervaringen rijker. Drie weken vol verbazing, verwondering, vertedering, bewondering, respect en allerlei andere
emoties. Blij met de goede voorbereiding zodat we een beetje wisten wat ons te wachten stond, en blij met de aanwezigheid van ervaren vrijwilligers die ons weer wegwijs maakten in Mums Care en
omgeving waardoor we snel wenden aan de routine. We hebben een klein beetje Afrika mogen ervaren. Ghana kwam op ons over als een land met vriendelijke mensen waar je relatief veilig en makkelijk
kunt reizen, ook afgaand op de ervaringen van mensen die we hebben ontmoet.
En zo sta je weer onder een heerlijke warme douche, doe je weer boodschappen in de supermarkt en geniet je van je eigen matras. Het enige verschil met andere vakanties is dat nu niet alleen de
koffers lichter terugkomen, maar wijzelf ook.
Hier sluiten we onze reis af. Dank voor de donaties, je belangstelling en de reacties, via de blog of via Facebook. En mocht je dit ook een keer willen gaan doen dan helpen we je graag aan
informatie.
De laatste volle dag Mums Care begint met de normale routine. Tussendoor ook even het 2e zonnepaneeltje opgehangen. De 1e lampen hangen in de eetzaal, deze lampen komen in het binnen- en
buitenkeukentje. De verwachting is wel dat op dinsdag de stroom uitvalt, dus hangen de lampen nog even in onze badkamers. Die hang ik morgen wel op in de keukens.
Weinig was vandaag, dus vroeg klaar en nog even tijd om wat te lezen. Julia, de 2e Zweedse vrijwilliger, neemt vandaag afscheid en krijgt haar favoriete lunch: red-red (gebakken banaan en
bonensaus). Voor Britt reden om een verzoek in te dienen om morgen pannenkoeken bij het ontbijt te krijgen. We zullen zien.
De middag verloopt rustig (de stroom was er inderdaad een paar uur af) en we hebben nog even een paar frisbees en een balletje uitgedeeld. Het werkt goed om dingen te geven waar ze samen mee moeten
spelen in plaats van iets voor iemand alleen.
In de avond nog wat Afrikaanse moderne muziek via de Bluetooth speaker gespeeld (de jongste valt dan gewoon op een tafel in slaap) en bij de dagafsluiting geweest. Die was vandaag al om kwart over
7. Naast het bidden vertellen de social workers dan bijvoorbeeld hoe belangrijk hygiene is, of dat ze niet moeten vechten om spullen. Hier en daar een dreigement dat ze opgesloten worden als ze
zich niet gedragen of geen nette kleren dragen, wanneer de andere kinderen zaterdag naar een soort liefdadigheidsmarkt gaan waar meerdere weeshuizen gratis kunnen shoppen. De kinderen krijgen een
bedrag op een kaart en mogen kopen wat ze willen. En nu maar hopen dat ze er nuttig dingen mee aanschaffen.
WOENSDAG
De dag van het onvermijdelijke afscheid. Na het ontbijt de koffers ingepakt, overtollige kleding, handdoeken, dekbedovertrekken en klamboes uitgedeeld. Uiteraard nog wel even geholpen met de afwas
en (het begin van de was). Rond 10 uur kwam onze contactpersoon in Ghana 2 nieuwe vrijwilligers afzetten en afscheid nemen van ons enom 11:30stond de lunch al klaar. Zo bleef er voldoende tijd over
om afscheid te nemen van de kinderen. Zij zijn eraan gewend, wij wat minder. En van het ene kind neem je wat makkelijker afscheid dan van de ander. Om half 2 werden we uitgezwaaid en reed onze taxi
weg bij Mums Care.
Na 2,5 uur rijden met 6 politiecontroles (waarbij onze chauffeur telkens 1 of 2 Cedi (1 Cedi is ongeveer 25 eurocent) in zijn rijbewijs stopte) kwamen we aan bij Ko-Sa resort. Hele leuke chalets
direct aan zee. Hangmatten tussen de palmbomen, ligstoelen op het strand. Even bijkomen van alle indrukken. Het enige dat eraan ontbreekt is warm water. Daar moeten we nog een paar dagen op
wachten...
Deel 2 van het feestweekend. De dag gaat door zoals de nacht is begonnen: buien. Veel buien. Een paar van ons gingen na het ontbijt nog even naar het dorp en kwamen als verzopen katten terug.
We hadden een DJ geregeld en die was er al rond 10 uur. Gezien de weersomstandigheden een prima gelegenheid om de eetzaal te heropenen. Na de lunch hebben we voor ieder kind van wegwerpwashandjes
cadeautasjes gemaakt met loombandjes, ballonnen, bellenblaas, stempels, tattoos, pennen en heel veel andere spullen die we met z'n allen hadden meegenomen. Wat ieder zelf bij zich heeft is vaak
niet genoeg voor alle kinderen en het is lastig om de een wel en de ander niet te geven. Dat hebben we mooi opgelost zo. Namen op de zakjes gezet zodat we niemand konden vergeten. Zo verliep het
uitdelen ook soepel.
Het leek even op te klaren, maar dat was van korte duur. De hele middag kwam de regen met bakken uit de hemel en de zandgrond veranderde in modderstromen. Het voordeel was dat vrijwel alle kinderen
in de eetzaal bleven spelen en dansen. Voeg nog wat schminck toe en het feest is compleet. Weer of geen weer!
Voor het avondeten hadden we kip en spaghetti gekocht en dat hebben we bij de kinderen gegeten. Om kwart over 7 was het welletjes geweest en werd de muziek gestopt. Er is helaas nog een nadeel van
een dag zonder zon: het douchewater is zoooooo koud!
MAANDAG
Het regent hier over het algemeen niet 2 dagen achter elkaar en deze keer is gelukkig geen uitzondering.
Naast de vaat en de was is er nog wat werk te verrichten aan de gisteren opgeleverde bibliotheek. Een oude eetzaal is verbouwd en moet geschilderd worden. Het is een project van Julia, een andere
vrijwilliger. Zij vertrekt morgen dus een aantal die niet aan het inpakken waren hebben een handje geholpen.
Vandaag nemen we namelijk afscheid van Marly en Emma, 2 van de andere vrijwilligers. Na de lunch zijn ze richting vliegveld vertrokken. Onderweg zijn Akker, de Belgische, en ik afgezet bij de
shopping mall om te kunnen pinnen en een paar boodschappen te doen. Dan zie je daar de pizzeria, een burgerrestaurant, een koffietentje en loopt het water je na 2 weken 2 maal daags rijst, noedels
en spaghetti in de mond. Ik heb me kunnen beheersen.
De terugweg met de tro-tro verloopt in 2 etappes. Eerst naar Kasoa. Daar is het vanwege werkzaamheden een chaos en gaat het laatste stuk lopend sneller. Dat doen dan ook de meesten. Langs allerlei
marktkramen en winkeltjes. Het ruikt op sommige plaatsen heerlijk, maar ik heb me beperkt tot een klein zakje bananenchips en een ijsje.
Ergens in een straat wat wij steeg zouden noemen staat dan een tro-tro naar het dorp. Al met al zo'n 2 uur onderweg geweest (alleen de terugreis). En dat om geld te pinnen en een pot pindakaas te
kopen ;-
Terug snel het inmiddels koude avondeten gegeten en nog even naar de kids. Totdat rond kwart over 7 de stroom uitviel. Een goede reden om het avondritueel in te zetten en de kinderen naar bed te
sturen.
Op de kamer met z'n vieren een zak chips en een blikje fris opengetrokken. Morgen onze laatste volle dag in Mums Care!
De laatste dag voor het weekend stond voor ons in het teken van schilderen.
Alle tafels moesten nog worden gedaan. Aan het einde van de ochtend weer een vreemd verzoek van een van de mama's: of we pauze kunnen nemen. Er komt namelijk iemand vanuit Accra haar verjaardag
vieren met de kinderen en dat willen ze in de eetzaal. We kunnen alle banken en tafels aan de kant zetten, dan gebruiken ze de helft van de ruimte. Natuurlijk...met bijna 70 kinderen, de mama's,
begeleiding en ook nog eens wat bezoekers. Dat leek ons met de nog natte verf op veel tafels geen goed plan. Dan begint het pingpongen. Eerst eens even langs het schoolhoofd. Oh, zijn jullie daar
aan het schilderen? Daar wist ik niets van. Hoogstpersoonlijk kwam ze een kijkje nemen. Nee, dat ging echt niet. Het feestje moest maar buiten. Een kwartier later kwam de versierploeg: het werd
binnen. Dan maar even langs het opperhoofd van het kindertehuis. Die regelde vervolgens weer dat het feestje buiten bleef. Zo konden we na de lunch gewoon verder met schilderen en kregen we de klus
af, zodat we niet in het weekend verder hoeven te klussen. Dan hebben we namelijk andere plannen....
Het gebeurt wel vaker dat er wat mensen langskomen om wat uit te delen. De kinderen moeten dan opdraven, liefst in hun netste kleren en braaf wat liedjes zingen. Ziet er wat vreemd uit.
ZATERDAG
Het is voor 7 van de 8 aanwezige vrijwilligers (Marly, Emma, Julia en wij) het laatste weekend in Ghana dus maken we er een bijzonder weekend van. Na de lunch zijn de kids (in 2 ritjes) met een
busje naar het strand gebracht. Met de kleintjes betekent dat ruim 35 personen in een busje. Het is gelukkig maar 10 minuten rijden. Het is helaas bewolkt en er staat wat wind, dus zeker voor
Ghanese begrippen was het een frisse dag. De kleintjes bleven droog, die vonden het te koud. Of ze hadden instructies gekregen om niet het water in te gaan. Dat weet je nooit helemaal zeker. We
hadden gezamenlijk pakjes sap en sinaasappels ingekocht en er ging een zak spekkies mee. Al met al 2 uurtjes op het strand doorgebracht denk ik. Toen we terugkwamen met busje 1 kwam ook net het
gezelschap aan dat gisteren die verjaardag had gevierd. Blijkbaar waren de filmpjes gisteren niet gelukt dus de kinderen konden zich meteen weer opstellen om te zingen. Heel apart.
Bijzonder om te zien hoeveel mensen ons volgen. De blogs worden tussen de 200 en ruim 400 keer gelezen. Superleuk om te zien!
Er is gelukkig nog steeds stroom dus alle vrijwilligers kunnen hun
telefoons weer opladen ;-)
Woensdag Wasdag, maar dan even onze eigen was. We lopen wel wat vertraging op door....de regen. Geen grote hoeveelheden maar teveel om je was op te hangen. We konden wel overdekt wassen en hadden
gezelschap van iemand die zich 'Sweet Africa' noemt. Een kunstenaar/schrijver/dichter die zijn werk op tafel had uitgestald. Tasjes, petten, kettingen, armbanden, allemaal van gevlochten
maisbladeren. Mooi gesprek gehad met deze markante figuur, ooit gevlucht vanuit Liberia. Hij vroeg naar de overeenkomsten tussen Ghana en Nederland. Grappig, want je let vooral op de verschillen.
Eigenlijk zijn vooral de kinderen hetzelfde. Ze willen spelen. Bij ons hebben ze alles en willen ze steeds meer. Hier hebben ze weinig en maken ze er het beste van. Hebben ze geen bal, voetballen
ze met een lege fles.
Niet als doel een nog groter huis, een mooiere tv, een luxere auto.
Het enige waar de meeste mensen zich mee bezig houden is zorgen dat er vandaag (en morgen) genoeg te eten is. Een beetje sparen als het kan. Een eigen tuintje om in voedsel te voorzien. Als je
simpel leeft hoef je hier haast niets uit te geven. En delen lijkt het mooiste wat ze kunnen doen. Geen jachtig leven, maar het tempo aangepast aan het klimaat. Met vaak een supersterk lichaam
omdat er nog veel met de hand gedaan wordt. De mensen zijn vriendelijk, lijken gelukkig, groeten gewoon op straat.
Wij kwamen hier onszelf realiserend dat wij het zo goed hebben, maar je kunt je afvragen of het leven in Ghana niet veel beter is. Volgens
'Sweet Africa' in ieder geval wel. Het was een bijzonder gesprek met een bijzondere man. Hij had aan ons echter geen goede klanten.
Na het diner met alle vrijwilligers tattoos geplakt. Dat ging best redelijk, misschien ook omdat er een mama in de buurt was. Die heeft wel gezag bij de kinderen.
DONDERDAG
Het gewone ritme werd ruw verstoord. Toen de laatste was werd opgehangen brak de paal af. Je kent ze misschien wel, die ouderwetse T-palen
met 5 ogen waardoor je de waslijnen bevestigt. Deze was volledig doorgeroest. 5 volle waslijnenop de grond :-(
Dus alles weer uitspoelen en toen maar alternatief opgehangen over speeltoestellen en autobanden.
Daarna bij de kleinsten wat stickers, kleur- en knutselboeken, kleurpotloden en viltstiften uitgedeeld. Ze waren er superblij mee.
Tussendoor was ook de stroom weer uitgevallen, dat begint bij het vaste ritme te horen.
Na de lunch begonnen met deel 2 het project. We hebben verf gekocht om de tafels en banken in de eetzaal te schilderen. We hebben de 18
banken afgekregen. Alles in de kleuren oranje, wit en blauw. Morgen de tafels. Er staan wat foto's in het eetzaal album.
De stroom kwam gelukkig weer terug, totdat we na het avondeten buiten met de kinderen aan het spelen waren. Alles weer uit. En dit keer was
het bewolkt, dus geen licht van de maan. Echt pikkedonker!! Vroeg naar bed dus.
Maandagochtendeerst meegelopen met Ima naar het dorp. Hij is lichamelijk gehandicapt en loopt daardoor moeizaam. Er is een fiets voor hem zodat hij naar de Junior High School in het dorp kan, maar
gisteren kreeg hij onderweg terug een lekke band. Geld voor reparatie heeft hij zelf niet, dus dat betalen wij. Jammer genoeg verkoopt de fietsenmaker geen plaksetjes.
Net op tijd terug voor het ontbijt en daarna direct aan de slag gegaan met het schilderen van de raamframes. Deels hout, met een metalen rooster. Met name dat laatste is lastig schilderen, maar we
hebben ze alle vijf afgekregen, en de deur en drie steunpilaren meegeschilderd. Nu de wanden nog.
Vanavond viel na het eten de stroom weer eens uit. Dat gebeurt wel vaker en gelukkig is het helder met een volle maan. Het heeft wel iets. Zo komen de meegebrachte solar-led-lampen (die we hier
achterlaten) en onze hoofdlampjes ook goed van pas. Vreemd eigenlijk, dat je hier nog niets van zonne-energie ziet. De fan in de slaapkamer doet het ook niet en dat zal een broeierig nachtje
worden. Niet alles hier is rozengeur en maneschijn. Om maar wat te noemen: slechte (stapel)bedden, weinig stromend water uit de douche en alleen koud water, ranzige badkamers die niet vaak
schoongemaakt worden, eentonig eten, alle kinderen willen alles van je hebben waar je mee in je handen loopt (en de mama's ook). Gelukkig waren we hier goed op voorbereid. Daarnaast is het niet
verstandig om geld te geven zonder dat er direct iets mee gebeurt. Er is onder de vrijwilligers best wel enige scepsis over de directie van het tehuis.Vanuit een Zweedse stichting wordt maandelijks een bedrag overgemaakt die de vaste kosten zouden moeten dekken, dus als ze om geld vragen om een
overleden mama te vervangen dan weet je dat je daar niet op in moet gaan.Vandaar ook dat we de eetzaal (laten) opknappen en er duidelijk bij hebben vermeld dat we willen dat het af is voor
we vertrekken.
En verwacht als vrijwilliger nu niet dat je in drie weken (maanden of zelfs jaren) de boel hier even verandert. Je doet het om een klein steentje bij te dragen.
DINSDAG
Het was een donkere nacht en ook bij het wakker worden is er nog geen stroom. Toch al zo'n 11 uur.
Vandaag is de eetzaal verder gesausd door de schilder en zijn de ramen enhorren geplaatst.Morgenochtendmogen de kids weer naar binnen voor het ontbijt. De ballonnen liggen al klaar. Er staan wat
foto's in een apart album.
Verder een rustige dag vandaag, behalve de normale routine. Vanwege de warmte zijn we na het diner nog even naar het dorp gelopen voor wat inkopen. Het is nu rond 8 uur en nog steeds geen stroom.
Al 25 uur, dus de kans bestaat dat we met emmers moeten douchen omdat de watervoorraad opraakt. We zullen zien...
Naschrift van de redactie: een half uur na het schrijven van dit verhaal was er weer stroom ;-)
Zaterdag op tijd opgestaan. Vanaf het hotel te voet richting Elmina Castle.
Ongeveer een half uur lopen en het is best warm. Het kan per taxi, maar dit is veel leuker. Een weg langs de kust brengt ons rond 9 uur in het dorp. Op een gegeven moment konden we een doorsteek
maken waar geen auto's komen. Dan beland je in het echte Afrika. Smalle paadjes en steegjes waar je je in menig land niet veilig zou voelen. In Ghana echter een en al vriendelijkheid. Soms willen
mensen je even aanraken, een hand geven of ze zeggen 'Good morning and welcome'. Hoe dichter bij het fort, hoe drukker het werd. Overal mensen met koopwaar op hun hoofd. Vissersboten kwamen terug
van zee. Vanaf het fort konden we het kleurrijke tafereel mooi bekijken. Dit fort is gedurende 200 jaar in Nederlandse handen geweest. En per jaar werden er vanaf die lokatie tien- zoniet
honderdduizenden slaven verhandeld. Naar schatting 800 miljoen Afrikanen zijn tijdens die periode door Europese landen verhandeld.
Nadat we het fort rondom hadden bezichtigd zijn we de markt overgelopen en daarna door het dorp om een korte blik op de (afgesloten) Nederlandse begraafplaats te werpen. Uiteindelijk een taxi
genomen naar het iets oostelijker gelegen Cape Coast Castle. Daar hebben we onder begeleiding van een gids o.a. de kerkers bezocht waar de slaven onder erbarmelijke omstandigheden werden
vastgehouden in afwachting van hun vertrek. Dit fort was in Engelse handen geweest en tot 1860 gebruikt voor de slavenhandel.
We konden niet al te lang in Cape Coast blijven, vanwege de onzekere duur van de terugreis. Met de tro-tro weet je het nooit. Een taxi zette ons langs de hoofdweg af en binnen een halve minuut
stapten we in een tro-tro. Het ging als een speer totdat er een technisch probleempje ontstond. We konden allemaal overstappen in een andere tro-tro die uiteindelijk met 25 passagiers, een
chauffeur en een bijrijder goed gevuld was. Helaas vergat-ie bij onze uitstapplaats te stoppen waardoor we met een taxi een stukje terug moesten en die heeft ons voor de deur bij Mums Care afgezet.
In totaal 2 uur 40 minuten onderweg geweest en dat is best snel. Zo konden we op tijd aanschuiven voor de noedels en hebben we 's avonds de verjaardag van 'mama Ruth' nog even opgeluisterd met wat
muziek.
ZONDAG
Uitslapen zoals thuis lukt hier niet, maar omdat je vroeg naar bed gaat hoeft het ook niet. Dusom 7 uuropgestaan, ontbeten en naar het strand gelopen: Sunflower Beach Resort. Toch bijna een uur
wandelen, maar de moeite waard. Een schoon strand, ligbedden, parasols en een bar waar we goed kunnen lunchen. Een biertje van 2 euro lijkt hier misschien wat aan de prijs, maar als er dan een fles
van 625 cl op tafel komt val het best mee.
De zee heeft een lekker heftige branding en iedereen is wel een keer omver geworpen. Met de kinderen van Mums Care hoef je hier niet naartoe te gaan. Voor hen is het levensgevaarlijk. Oh ja, voor
het eerst een bus (minibusje) Japanners tegengekomen. Ook hier zijn ze.
De wandeling terug nog even geconfronteerd met het 'echte' Afrika. Vrouwen met ontbloot bovenlijf, gammele hutjes (een zelfs alleen van bladeren) en allerlei loslopende dieren. Maar iedereen is
vriendelijk en lijkt tevreden met wat ze hebben. Verder weinig gedaan, morgen weer naar de kids en beginnen met schilderen.
Wat leuk om de reacties op ons blog te lezen; hartverwarmend!
Een aantal van de vrijwilligers zijn vandaag (donderdag) met een van de ouderen naar school. Dat betekent voor de overige 5 wat meer werk. Daarbovenop komt dat de kinderen elke ochtend bij de pap
een soort oliebol krijgen (ze heten bofrut) en die worden elke drie dagen gebakken. Dus hebben we voor een kleine 200 bollen beslag gemixt en gekneed (vooral Tessa) en daarna gezamenlijk de bollen
gedraaid. Het resultaat hebben we later op de dag mogen proeven. Best lekker, al misten we de rozijnen en poedersuiker ;-)
Voor de fijnproevers onder de lezers, onze lunch bestond uit red-red (gebakken bananen en bonensaus) en het diner was spaghetti. Uiteraard
beiden voorzien van een ruime hoeveelheid fruit. De ananas hier is zooooooveel lekkerder dan thuis!
Wel fijn dat ze hier op hout koken, want de stroom lag er vrijwel de hele dag uit.
Dus in de avond maar 2 solar led-lampen opgehangen in de eetzaal (waar we vandaag nog niet konden schilderen). En uiteraard ging vlak daarna het licht weer aan, dus voor een paar kinderen is Ed nu
elektriciën hahaha
VRIJDAG
Het begint routine te worden: kinderen wassen en aankleden, ontbijten, afwassen en wassen. Vandaag kregen de kinderen (op de kleinsten na) les in marcheren. Als de school begint stellen ze zich
namelijk netjes op, slaan een paar kinderen de trom en 'marcheert' de rest de klassen in.
Na de lunch (gefrituurde yam met rode saus) hebben we het tehuis even achter ons gelaten. We willen op zaterdag namelijk 2 kastelen bekijken in Elmina en Cape Coast. Dit zijn de blijvende
herinneringen aan de koloniale overheersing (in dit geval door de Engelsen) en de slavenhandel.
De avond ervoor hadden we nog een guesthouse geboekt (warm water!) en van daaruit zijn we naar een resort gelopen voor ons diner. Pizza, hamburger, biefstuk en surf-en-turf direct aan zee.
Nu op bed, met het ruisen van de zee op de achtergrond. Even alle indrukken verwerken, de eerste week is voorbij gevlogen. Hopelijk zijn de verhalen niet te lang, maar het is echt een belevenis!
